Türkiye’de ve dünyada kahve sektörü sürekli gelişim içeresindedir. Kahve, dünyanın 2. büyük emtiası ve ticari sektörüdür.
Yeşil kahve üretimi
Dünyada bilinen 124 tür kahve bitkisinin yüzde 60'ı tükenmek üzeredir. Küresel kahve ticareti iki türe dayanıyor; Arabica (Coffea arabica) ve Robusta (Coffea canephora). Dünyada üçüncü bir tür olan Liberica kahvesi de yetiştiriliyor Ancak içeceklerde çok az kullanılıyor.
Dünyada üretim yapan çiftçiler, yeşil kahve fiyatlarının düşüklüğü yüzünden kahve tarımını terk ediyor. 2019 yılında Brezilya’da iki yıllık üretim döngüsünün boş yılına girilmesi, yeşil kahve üretiminin düşmesi ve kahve tüketiminin artması sonucu kahve fiyatlarının gelecekte yükselmesi bekleniyor. Yeşil kahve fiyatlarının 2019 sonunda yüzde Arabica da % 20 Robusta da % 16 artış göstermesi bekleniyor.
Dünyadaki en büyük kahve pazarı ABD
USA da bir günde kişi başı kahve tüketimi 3.2 fincan kahvedir. Ülke geleninde 24.000 üzerinde kahve dükkanı bulunmaktadır. Bir yıl içeresinde 50.000 ulaşması tahmin edilmektedir. Her yıl kahve tüketimi % 20 artmaktadır. Nüfusun % 50 si, yani 150 milyon kişi Esspresso, Capuccino, Latte ve Soğuk kahve içmektedir. Bağımsız bireysel kahve dükkanlarında yıllık 12 Milyar dolarlık satış olmaktadır. Yılda 4 Milyar dolarlık kahve ithal edilmektedir.
Dünyanın gelişen en büyük kahve pazarı Çin
Çin’de 2017 yılında kişi başına ortalama yılda 4 fincan kahve içildi. Kahve sektörü yılda % 30 büyümektedir. 2018 yılı itibari ile Starbucks’ın Çin’de 3600'den fazla şubesi bulunmaktadır. Çin'in kahve piyasasının hâkimi konumundadır. Çin orjinli Luckin Coffee 2018 yılı sonu itibariyle Çin genelinde 22 şehirde 2073 mağaza açtı. Yaklaşık 90 milyon fincan kahve sattı. Luckin Coffee'nin kurucusu ve CEO Qian Zhiya, kahve markasının 2019'da 2500 yeni mağaza açmayı planladığını ve toplam mağazaların yıl sonuna kadar 4500'ü aşacağını belirtti. Çin aynı zamanda yeşil kahve üretimi yapmakta ve üretimi artırmaya çalışmaktadır. Dünya da üretim yapan ilk 20 ülke arasındadır.
Dünyanın en büyük kahve zinciri firması Starbucks
2018 yılı verilerine göre Dünyada 27.339 adet Kahve dükkanı hizmet vermektedir. Amerika’da 5895 adet kahve dükkanı bulunmaktadır. Mali yılın ilk çeyreğindeki Starbucks'in gelirleri yüzde 9 artarak, analistlerin 6,49 milyar dolar olan beklentilerinin üzerinde, 6,63 milyar dolar olarak gerçekleşti. Starbucks ilk çeyrekte 760,6 milyon dolar, hisse başına 61 cent kar etti. Geçen yılın aynı döneminde net kar 2,25 milyar dolar, hisse başına 1,57 dolar olmuştu. Avrupa’da toplam 2532 adet Starbucks şubesi bulunmaktadır. En çok İngiltere’de 982 adet şubesi bulunmaktadır. Türkiye dünya sıralamasında 426 adet şube ile 6. sırada yer almaktadır.
Godiva
Yıldız Holding’e ait çikolata üreticisi Godiva, dünya genelinde sahip olduğu kafe sayısını gelecek altı yılda 20’den 6 bine çıkarmayı amaçlayan şirket, satış gelirini bu büyümeyi finanse etmek çin kullanacak. Godiva CEO’su Annie Young-Scrivnerşirketin satış gelirlerini gelecek altı yılda beş kat artırmayı hedeflediğini belirterek şunu ifade etti: Çikolata işindeyiz, çikolatada hangi kategorilerde büyüyebiliriz, ayrıca çikolatayla ile ne iyi gider? Kahve, çay çikolatayı doğal olarak tamamlayan şeyler. Belçika mirasımıza da baktık. Fırın ürünlerine girdiğimizi de göreceksiniz.”
Türkiye’de kahve sektörünün son durumu
Türkiye’de her 100 kişiden 95’i kahveyi seviyor. Türk kahvesinde kullanılan yeşil kahve Yemenden gelmeyip, kullanılan yeşil kahvenin % 99 u Brezilya’dan gelmektedir. Türk kahvesi en çok Ege’de tüketiliyor. Uluslararası Kahve Organizasyonu’nun istatistiklerine göre Türkiye’de kahve tüketimi yılda, ortalama yüzde 15.6 oranında artış gösteriyor. Türkiye’de 2012-2013 döneminde kişi başına 595 gram olan kahve tüketimi, 2015-2016’da 920 grama ulaştı. 2010 öncesi geleneksel Türk Kahvesi tüketimi yaygınken, sonrasında, uluslararası kahve zincirleri Türkiye’ye gelmeye başladı.
Uluslararası kahve dükkanlarının yaygınlaşması ile Türk Kahvesi dışında yeni demleme yöntemleri uygulanmaya başladı. Türk halkıda bu demleme şekillerini kullanmaya başladılar. Kahve içenlerin %77’si Türk kahvesini severken bunu, hazır kahve, filtre kahve, Essperso, Latte ve Cappuccino takip ediyor.
12 ilden 18-45 yaş arası 780 kişiyle yüz yüze yapılan anketlerde En çok tüketilen hazır kahve çeşidi 3’ü bir arada olduğu ortaya çıkmıştır. Şu an Türkiye’de faaliyet gösteren 61 Kahve zinciri şirketi bulunmaktadır. Türkiye’de farklı yabancı 7 ülkeden, 8 dünya markası kahve pazarının yüzde 44 üne sahiptir.
Starbucks Kahve Zincirinin Türkiye’deki şube sayısı 428
En hızlı büyüyen markalar arasında Starbucks, Tchibo, Caffe Nero, Gloria Jeans, MOC, Federal Coffee, Petra, Kahve Dünyası, Kahve Diyarı, Coffee Mania ve Kronotrop’u sayabiliriz. 2018 Mayıs ayı verilerine göre, Starbucks Kahve Zincir Kuruluşunun şu an Türkiye’de 428 şubesi bulunuyor. Starbucks yılda 80-100 arası yeni mağaza açarak pazarı sürükleye etmeye devam ediyor. Ayrıca hastane, benzin istasyonu, spor alanları ve okul gibi sosyal alanlarda mini mağazalar ile büyümeye devam ediyor.
Türkiye menşeli markaların 2015 ve 2016 yılında artışa geçti. Son yıllarda pazara giren zincirlerin yüzde 90’ı yerli. Yerli bir marka olan Kahve Dünyası yüzde 10.7 pazar payı ile hızlı büyüyen markalar arasındadır. Son dönemde Üçüncü nesil kahve dükkanları sürekli olarak açılmaya devam ediyor.
Kahve Sektörü franchise modeliyle ilerliyor
Türkiye’de hala yılda yüzde 70 oranında büyüme gösteren ve henüz gelişim sürecinin başında olduğunu söylemek mümkün. İngiltere’de 2017 sonu itibariyle 24 binin üzerinde kahve mağazası bulunuyor. Nüfusu daha düşük olmasına rağmen bu sayı Türkiye’nin 15 katına tekabül ediyor.
Dikkat edilmesi gereken önemli bir husus ise, acılan her 4 kahve dükkanının 2 si, kapanmaktadır. Kapanmaların çoğu yerli ve bireysel firmalardır. Yetersiz kahve sektörü bilgileri, yetersiz fizibilite, yetersiz yetişmiş insan kaynakları ve yetersiz finansman sonucudur.
Kaynaklar:
www.sca.org
www.coffee.digital.com
www.ıco.org
